Obnova prve srpske štamparije
R. ANDRIĆ | 31. oktobar 2004. 17:29 | Komentara: 0
U Vrutcima, kod Užica, osveštani temelji manastira Rujno, srušenog pre 500 godina. Samo 40 godina posle Gutenberga, kaluđer Teodosije štampao „Četvorojevanđelje”. Knjiga sačuvana, a od manastira ostao samo jedan kameni stub.
UŽICE - Po uzoru na jedan jedini kameni stub, za koga se pouzdano zna da je pripadao manastiru srušenom pre 500 godina, u Vrutcima kod Užica, počela je obnova zdanja znamenitog, pre svega, po činjenici da je u njemu štampana prva srpska knjiga.
Na kilometar od mesta gde se manastir nalazio, sada potopljenog vodom veštačkog jezera, osveštani su temelji crkve posvećene Svetom Đorđu. Pored hrama, gradiće se i konaci u čijem će sastavu, ponovo, biti i - štamparija.
- Pola milenijuma smo čekali ovaj dan - kaže prota stavrofor Blagoje Dodić, vršilac dužnosti starešine manastira u izgradnji. - Porušeni rujanski oltar vapije za obnovom, jednako kao i njegova štamparija, prva na teritoriji Srbije. Kada manastir bude završen, tražićemo da nam se iz Šafarikove zbirke iz Praga vrati prva knjiga štampana u Srbiji, rujansko „Četvorojevanđelje”.
U ovom manastirskom delu, štampanom samo 40 godina nakon što je Gutenberg štampao svoju knjigu, ostao je podatak da je prvi štampar bio monah Teodosije, za koga se pretpostavlja da je bio i iguman Rujnog. Takođe je poznato da su slova za štampu načinjena rezbarenjem drveta, ali - nauci je nepoznato kada je i od koga monah Teodosije naučio veštinu štampe.
Koliko je ta veština bila dragocena, ali i opasna po ondašnju Otomansku imperiju, govori podatak da su Turci, saznavši za odštampanu knjigu, manastir srušili do temelja. Do današnjih dana - nije obnavljan.
Molitvu osvećenja kamena-temeljca Rujnog - služio je Episkop žički Hrizostom, sa sveštenicima užičke eparhije. Temelji budućeg hrama nalaze se na obali jezera u Vrutcima, na imanju koje su manastiru darivali seljaci. Projekat Crkve Svetog Đorđa uradio je Aleksandar Čapić, arhitekta iz Kraljeva.
http://www.novosti.rs/vesti/naslovna/aktuelno.69.html:163317-Obnova-prve-srpske-stamparije
