28. 10. 2010

Tanjug

Fredman svedoči za rehabilitaciju Draže Mihailovića

Američki pilot Milton Fredman (88) izjavio je danas u Beogradu da je veoma zahvalan srpskom narodu i pripadnicima Jugoslovenske vojske u otadžbini koji su spasili 520 američkih pilota i vojnika u operaciji „Haljard” za vreme Drugog svetskog rata

Fredman, koji je i sam spasen na teritoriji Srbije u leto 1944, potvrdio je da će svedočiti na ročištu koje će sutra biti održano u procesu za rehabilitaciju generala Jugoslovenske vojske u otadžbini Dragoljuba - Draže Mihailovića ciji su pripadnici omogućili ovu misiju.

Na konferenciji za novinare, koju je organizovao Srpski liberalni savet, Fredman je istakao da je došao da posvedoči o bliskoj vezi i saradnji pokreta generala Mihailovića s predstavnicima SAD u toku rata, kako bi bila skinuta ljaga s imena generala Mihailovića.
Veteran američke vojske je izjavio da mu „nije jasno kako nosilac jednog tako visokog odlikovanja, kao što je Medalja časti predsednika Trumana”, koja je dodeljena generalu Mihailoviću, „može biti proglašen za izdajnika i saradnika okupatora”.

„Američki piloti, koji su spaseni zahvaljujući generalu Mihailoviću imaju danas 10.000 potomaka”, kazao je Fredmen.
Ovaj potpukovnik američke avijacije u penziji danas živi na Floridi, a u utorak je sa suprugom stigao u posetu Beogradu, kako je kazao, uprkos poodmaklim godinama i „odvraćanjima mnogobrojne porodice” zbog negativne slike koja je o Srbima stvarana tokom proteklih ratova.

On je naveo da je bio „iznenađen kada je video gužvu na putu od aerodroma do grada i kako dobra kola voze” naši građani, istakavši da nije mogao ni zamisliti da će biti tako lepo primljen, kao i da se tokom boravka u našoj zemlji uverio koliko su priče o Srbima i Srbiji netačne. Prisećajučhi se akcije spasavanja, Fredman je ispričao da su se američki avioni vraćali sa zadatka bombardovanja naftnih polja u Ploeštiju (Rumunija) i da je bio u avionu tipa B24, koji su napala dva nemačka „meseršmita” na visini od 19.000 stopa.

Avion je oboren 6. juna 1944. godine iznad Srbije, a kako je kazao, pogođen je motor aviona koji se zapalio, pošto je bio pun eksploziva; pilot je poginuo, dok je on sa još trojicom članova posede uspeo da iskoči na području jednog sela kod Požarevca.
Fredman se seća da je jedan od članova posade, najkrupniji među njima, budući da je bio profesionalni ragbista, tom prilikom polomio nogu, jer je „'aterirao” na kokošinjac i da je seljacima ponudio da plati štetu, ali su to odbili.

Prema njegovom kazivanju, tada nisu znali na čijoj su teritoriji, a seljaci su ih odveli do manjeg grada gde su im u jednoj kafani dali hranu i piće. „Mislili smo da su nam doneli vodu, pa smo potegli dobro, i svi se zagrcnuli od jake rakije”, priseća se s osmehom ove epizode.

Kasnije su nas seljenke odvele u štab jedinica generala Mihailovića, koji je bez obzira na odnose Jugoslovenske vojske i partizanskog pokreta, odmah bio spreman da nam dodeli pratnju na teritoriji koju su kontrolisali Titovi partizani, ispričao je Fredman.
Akciju spasavanja više od 520 američkih pilota, navigatotra i strelaca u leto 1944. godine izvela je britanska vojna služba OŠ, a pilote su čuvali i od Nemaca štitili srpski narod i pripadnici pokreta koji je predvodio general Mihailović.

Operacija „Haljard” koja se smatra jednom od najuspešnijih spasilačkih misija izvedenih iza neprijateljskih linija u istoriji ratovanja, počela je avgusta 1944. u selu Pranjani kod Gornjeg Milanovca, gde je uz pomoć lokalnog stanovništva napravljena pista, tako da su američki avioni mogli da slete i izvlače amaričke avijatičare.

Fredman je do spasavanja proveo među srpskim seljacima 66 dana, pošto su najpre u Italiju prebacivani ranjenici, pa ostali prema spisku obaranja, a evakuisan je trećim avionom koji je poleteo za Italiju.
Veteran američke vojske istakao je da su spaseni američki piloti bili zaprepašćeni kada su čuli da je general Mihailović optužen i da su formirali komitet koji je bio spreman da svedoči na njegovom suđenju. Mihailoviću je, međutim, na prekom sudu izrečena smrtna kazna zbog ratnih zločina i saradnje sa okupatorom. Streljan je 17. jula 1946. godine, a njegovi posmrtni ostaci još nisu pronađeni.

Postupak za rehabilitaciju generala Mihailovića počeo je 16. septembra, a sutra će biti održano treće ročište.
Potpukovnik Fredman, koji se bori za to da se sazna istina o generalu Mihailoviću, uveren je da se radi o „izmišljenim optužbama” i da će Draža biti rehabilitovan.

Fredman je juče sa suprugom posetio Jevrejski muzej, Muzej Vojske Srbije i Muzej vazduhoplovstva, a danas je bio gost Srpskog liberalnog saveta i princa Aleksandra II Karađorđevića i princeze Katarine na Belom dvoru.

Posle svedočenja u procesu za rehabilitaciju generala Mihailovića, Fredman će sa suprugom u subotu posetiti Pranjane, a potom Ravnu goru, dok će u nedelju obići Oplenac.

http://pressonline.rs/sr/vesti/vesti_dana/story/138665/Fredman+svedo%C4%8Di+za+rehabilitaciju+Dra%C5%BEe+Mi... 4%87a.html