Proliv i zatvor su veoma česti poremećaji sistema za varenje. Ove simptome bolesnici različito interpretiraju, pa zato pravo značenje dobijaju tek kada se posmatraju kao promene u odnosu na uobičajeni način pražnjenja stolice kod pojedinca.

Klinički proliv označava učestale vodenaste stolice i/ili povećanje njihovog volumena i sadržaja u vodi. Da bi se definisala normalna učestalost i količina stolice, treba imati na umu da na osobinu stolice najbitnije utiče unošenje vlaknastih sastojaka hrane: celuloze, hemiceluloze i lignina koje digestivni enzimi ne vare, pa nepromenjene dolaze u debelo crevo. Najviše ih ima u voću, povrću i nepotpuno obrađenim žitaricama. U našoj populaciji učestalost stolice je jedna na dva dana do dve na dan što se može smatrati normalno.

Prolivi se mogu podeliti na akutne, koji traju nekoliko časova do nekoliko dana, najviše dve-tri sedmice i hronične i rekuretne koji traju više meseci ili godina. Hronični prolivi su čest poremećaj. Mogu biti poreklom iz tankog creva, debelog creva ili zbog hipersekrecije iz drugih organa sistema za varenje, na primer pankreasa.

Dijagnostikovanje uzroka ovih proliva je nekada veoma teško i zahteva od lekara dosta znanja ali i strpljenja bolesnika i primenu odgovarajućih metoda. Najčešće se koriste funkcionalni testovi za ispitivanje varenja i apsorpcije (mikroskopsko ispitivanje stolice, određivanje masti u stolici, testovi varenja i apsorpcije ugljenih hidrata, pankreasni testovi, itd.).

Prolivi poreklom iz tankog creva su posledica dopremanja veće količine neapsorbovanih sastojaka iz tankog u debelo crevo. Ako je poremećaj opšte prirode, onda su zastupljene sve vrste hranljivih sastojaka, ali osnovu proliva čine masti i označava se kao steatoreja.

Uzroci proliva poreklom iz tankog creva mogu da budu intralumenski (steatoreja posle operacije želuca, nedostatak pankreasnih enzima, smanjena koncentracija žučnih kiselina, prekid enerohepatične cirkulacije... i poremećaj sluznice (biohemijski ili genetski poremećaji, infilamatorni ili infiltrativni poremećaji, parazitoze, postiradiacioni, smanjenje resorptivne površine ili baj-pas operacije, limfna obstrukcija...).

Prolivi poreklom iz debelog creva mogu da nastanu usled poremećaja apsorpcije vode i elektrolita ili zbog poremećaja tranzita i pražnjenja. U prvu grupu spadaju ulcerozni kolitis ili amebni, i smanjenje površine posle resekcije. Poremećaji tranzita i pražnjenja je najčešće funkcionalni (psihogeni) kao takozvani iritabilni kolon ili zbog karcinoma, divertikulitisa...

Lokalizacija procesa koji uzrokuje prolive i njegova priroda se daju naslutiti na osnovu anamnestičkih podataka i na osnovu toga se mogu izdiferncirati: psihogeni, iflamatorni, infektivni ili neoplastični i sindrom loše apsorpcije. Pažljiv fizički pregled može da otkrije značajne elemente za dijagnozu. Ispitivanja se po svojoj prirodi mogu podeliti na endoskopska, biopsije, ispitivanje stolice, rendgenološka ili dodatna. Zbog povećane učestalosti karcinoma debelog creva za bolesnike starije od pedeset godina kolonoskopija je u prvom planu.

Pošto Vas je pregledao gastroenterolog i isključio infektivnu i parazitološku prirodu poremećaja pražnjenja creva (treba uzeti sa rezervom), ali nisu rađeni testovi na okultno krvarenje ili kolonoskopija, a što bi kod Vas bilo neophodno. Takođe terapija je neadekvatna jer lek cisap povećava broj stolica (prokinetik), a trebalo bi pre uvesti mobeverin.